Çocuklarda İshal
İshal, bebeklik ve çocukluk yaşlarında sık görülen bir hastalıktır. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Hülya Ercan: “Çocuğunuz, günlük dışkılama sayısından daha sık ve yumuşak kıvamda dışkı yapmaya başlamışsa, ishal olduğu düşünebilirsiniz diyor. İshal, özellikle iyi yıkanmamış sebze ve meyvelerin tüketilmesi, temiz olmayan suların içilmesi sonrasında oluşur. Kreş, anaokulu gibi toplu yaşanan yerlerde, salgın şeklinde görülebilir. Bulaşmada, besinler kadar ellerin sabun ile iyi yıkanmaması da etkilidir. Özellikle kış aylarında, virüs adı verilen mikroplar nedeniyle daha sık oluşur. Rotavirüs, adenovirüs, enterovirüs, bu virüsler arasında sık görülenleridir. Virüsler, genellikle sulu olup bol miktarda ishale, beraberinde ise, sıklıkla, bulantı ve kusmaya neden olur. Çocuğunuzun ateşi, böyle bir durumda normal olabileceği gibi, yüksek seviyelere kadar da çıkabilir.
Yaz aylarında ise, bakteriyel ishallerde artma görülür. Dizanteri adı verilen bu ishaller, mukus adı verilen sümüksü yapılar içerir. Bazen de kanlı olur. Ateş oldukça yüksek seviyelere kadar yükselir. Parazitler de çocuğunuzun ishal olmasına neden olabilir. Ayrıca nadir de olsa, antibiyotik sonrası görülen kanlı bir ishal tipi de vardır.
5 yaş altı çocuklara dikkat
İshal, beş yaş altındaki çocuklarda sıklıkla görülür ve gelişmekte olan ülkelerde beş yaş altındaki çocuk ölümlerinin önde gelen sebeplerinden biridir.
Korunma yöntemleri
Eğer çocuğunuzu ishalden korumak istiyorsanız, öncelikle ellerinin temizliğine özen göstermesini sağlayın. Çocuğunuzun, özellikle tuvalet sonrası, beslenme öncesi ve sonrası, elini sabunla yıkaması, en önemli korunma yoludur.
Sebze ve meyveleri iyi yıkamanız, açıkta pilav gibi besinleri bırakmamanız da, çocuğunuzu ishalden korumanıza büyük ölçüde yardımcı olur.
Çocuklarda daha sık görülen ve hastaneye yatacak kadar ağır durumlara kadar ilerleyebilen bir ishal etkeni de rota virüstür. Bu virüsten korunmak için geliştirilmiş aşının, çocuğunuzun yaşamının ilk üç ayında başlayan ve altıncı ayında biten bir programı vardır.
Sebze ve meyvelerinizi bol su ile yıkayın.
Ailelere öneriler
Bebeklerinizin ve çocuklarınızın ellerini iyi yıkayın.
İçme sularının temiz olduğundan emin olun. Gerekirse kaynatılıp soğutulmuş su kullanın.
Sebze ve meyvelerinizi bol su ile yıkayın.
Yemeklerinizi açıkta bırakmayın, buz dolabında saklayın.
Çocuğunuz ishal olursa, ona bol su verin ve sulu gıdalar ile besleyin; patates haşlaması, patates püresi, yoğurt, elma, havuç, muz ve bu meyvelerin suları, pirinç çorbası ve lapası, ishalin daha hızlı düzelmesinde yardımcı olur.
Çocuğunuzun ağzında kuruluk, göz kürelerinde çöküklük, göz yaşında azalma veya göz yaşının olmaması, susaması, sıvı kaybının olduğunu gösterir. Bu durumlarda, bol su, meyve suyu ve çorba gibi sıvı gıdaları daha çok tüketmesi gerekir. Doktorunuz gerek gördüğünde, ağızdan sıvı tedavisi olarak bilinen, özel olarak hazırlanmış tuz-şeker karışımlarını kullanabilir.
Mutlaka doktora başvurun
Çocuğunuzun ateşinin 39°c gibi yüksek seyretmesi, sık sık kusma nedeniyle beslenememesi veya sıvı alamaması, ishalin kanlı olması, saatte üçten fazla ishal yapması ve çocuğunuzda uyku halinin olması durumunda, vakit kaybetmeden bir doktora başvurmanız gerekir.
Kaybettiği enerjiyi geri kazansın
İshal sırasında, çocuğunuzun iştahı azalacaktır, ishal bittikten sonra, ishal süresinin 2 katı sürede, günde bir fazla öğün ile çocuğunuzun sıvı ve besin kaybını karşılayabilirsiniz.
İshallerin çok az bir kısmında antibiyotik tedavisi gerekir. Bu nedenle doktorunuz önermediği sürece antibiyotik veya ishali azalttığı, kestiği düşünülen ilaçları çocuğunuza vermeyiniz.